نقد و بررسی سریال «بال های خیس»

سریال بال های خیس از حیث تعدد مضامین و سوژه هایی که به آن می پردازد هم بیشتر یادآور رمان است تا فیلم نامه! در فیلم نامه ـ چه سینمایی و چه تلویزیونی ـ نویسنده با تمرکز بر یک سوژه و موضوع خاص، آن را بسط و گسترش می دهد اما در بال های خیس حجم عظیمی از سوژه ها و موضوع ها به کار گرفته شده و بعضا پرداختی نامناسب و ناهمگون داشته است. چنین ویژگی هایی این اثر را به اثری متوسط تبدیل کرده است....

سریال «بال های خیس» که این روزها از شبکه یک سیما نمایش داده می شود، به تهیه کنندگی «جواد نوروز بیگی» که همان تهیه کننده بیدار باش است ساخته شده است. سریالی که طرح اولیه آن نیز توسط «علی اصغر جعفری» مدیر گروه بسیج صدا و سیما نوشته شده و برخلاف رویه معمول ـ که نام مدیران سازمان صدا و سیما در فهرست عوامل سازنده یک سریال نمی آید ـ نام وی به عنوان نویسنده طرح در عنوان بندی پایانی ذکر شده است.

 

پخش این سریال هرچند این روزها انتقادهایی به اندازه «بیدار باش» را در مسوولان بسیج در پی نداشته اما ضعف های ساختاری و نحوه پرداختن آن به سوژه با واکنش منفی مخاطبان تلویزیون مواجه شده است.

 

به نظر می رسد یکی از مهم ترین مشکلات آثار تولید شده در مجموعه بسیج، عدم تبدیل محتوای موجود در آثار به تولیدات نمایشی با کیفیت است. مشخص است که مسوولان این گروه دغدغه های جدی محتوایی درخصوص آثار خود دارند و تلاش می کنند تا با نگاهی متفاوت به سراغ انتخاب سوژه برای ساخت سریال بروند. جعفری چندی پیش در مصاحبه ای درباره سریال بال های خیس گفت: «در این مجموعه سعی شده با بهره‌گیری از نیروهای توانمند، رعایت اصول درام و قصه، گره‌های داستانی، مبانی هنری و فنی کاری ارزشمند برای انتقال پیام صحیح، هوشمندانه و متناسب باذائقه مخاطب، تولید و روانه آنتن گردد».

 

 

مدیر گروه تلویزیونی بسیج نیز در توصیف حال و هوای این مجموعه در مصاحبه ای گفته بود: «تحکیم مبانی خانواده و ارائه سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، توجه به خودکفایی و تولید ملی که از طرف مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در سال گذشته به عنوان شعار سال تعیین شده بود، توجه به تولید علم و دانش و نقش نسل دوم و جوانان متعهد و تاثیرگذاری فرهنگ والای بسیجی در جامعه از مهمترین محورهای این مجموعه تلویزیونی است» اما در مرحله عمل به دلیل انتخاب عوامل نامناسب و نیز مشکلات تولیدی، این محتواهای ارزشمند در اثر منعکس نشده است. «حبیب دهقان نسب» یکی از بازیگران سریال ششم اردیبهشت در گفت و گو با ایسنا می گوید: «این سریال مثل هر کار دیگری دارای یکسری نقاط قوت وضعف است که من فکر می‌کنم نقاط ضعفش به خاطر مسائل حاکم بر تولید بیشتر است.این مجموعه باید در عرض شش ماه تولید می‌شد اما به خاطر یکسری مسائل از جمله وضعیت‌ مالی تلویزیون، حدود 9 الی 10 ماه تولیدش زمان برد؛ ضمن اینکه ابتدا قرار بود «بال‌های خیس» 32 قسمت باشد، اما بعدها به 26 قسمت کاهش پیدا کرد. سریال‌ «بال‌های خیس» مثل هر کار تلویزیون دیگری شاهکار نیست؛ هم لحظه‌های خوب و هم لحظه‌های منفی دارد‌. برخی از صحنه‌های جذاب کار به خاطر یکسری مشکلات گرفته نشد و همین اتفاق به کلیت کار لطمه می‌زند».

 

تماشای سریال «بال های خیس» نشان می دهد این سریال به شدت با مشکل «مستقیم گویی و بیان شعاری» مواجه است. فضای سریال به شدت یادآور فیلم ها و سریال های سال های اولیه پس از دفاع مقدس است و متاسفانه این مشکلی بزرگ است که سازندگان آثار ارزشی، دچار مستقیم گویی و شعار زدگی می شوند و با استفاده افراطی از نمادها و نشانه ها تلاش می کنند تا اثری مفهومی را به مخاطب عرضه کنند. اوج چنین مسائلی در قسمت های اخیر سریال و با حضور شخصیت های داستان در تفحص شهدا شکل می گیرد.

 

سریال بال های خیس از حیث تعدد مضامین و سوژه هایی که به آن می پردازد هم بیشتر یادآور رمان است تا فیلم نامه! در فیلم نامه ـ چه سینمایی و چه تلویزیونی ـ نویسنده با تمرکز بر یک سوژه و موضوع خاص، آن را بسط و گسترش می دهد اما در بال های خیس حجم عظیمی از سوژه ها و موضوع ها به کار گرفته شده و بعضا پرداختی نامناسب و ناهمگون داشته است. چنین ویژگی هایی این اثر را به اثری متوسط تبدیل کرده است.

 

به نظر می رسد هدف از فعالیت گروه بسیج، نه تولید حجیم و پُرتعداد سریال و فیلم، بلکه تمرکز بر سوژه های خاص و ساخت آثاری است که در شبکه های دیگر امکان و شرایط تولید آنها وجود ندارد اما با توجه به تولیدات اخیر این گروه، به نظر می رسد این گروه کم کم به یک واحد برنامه سازی عادی و معمولی تبدیل می شود که آثار خود را با استفاده از عوامل درجه دو و سه سینما و تلویزیون تولید می کند. عواملی که حتی سال های طولانی در شبکه های دیگر امکان فعالیت نداشته اند و آنقدر از مخاطب دور افتاده اند که زبان تصویر را فراموش کرده اند.

 

این مساله لزوم تجدید نظر در فعالیت های این گروه را بیش از پیش ضروری می کند.

 

 

منبع:سینما پرس

این نقد فیلم از سایت سینما پرس اینجا قرار گرفته است و بدیهی است که مسئولیت صحت مطالبی که بیان شده به عهده ی سایت مذکور است.