بازیگردان کیست ؟ بازیگردانی چیست ؟

چند سالی است که تیتراژ فیلم ها حرفه ای به نام بازیگردان مشاهده می شود . بازیگردان کیست و چه وظایفی دارد ؟ در ادامه به این سوال پاسخ می دهیم ...

یکی از ارکان مهم فیلم و سینما بازی بازیگر است . که بناست جایگزین واقعیت شده و به ما کمک کند تا صحنه‌هایی را که می‌خواهیم واقعی جلوه‌شان بدهیم اما نمونه‌ واقعی از آنها در دست نداشته یا اصلا امکان دسترسی به آن را نداریم تا از این طریق بازسازی کنیم.

بازیگردانی دست‌کم در کشور ما تا مدت زیادی جزو وظایف کارگردان بوده و تنها شش یا هفت سال است که به عنوان حرفه‌ای مجزا در فرآیند تولید فیلم مورد توجه قرار گرفته است.

بحث ما در اینجا اختلاف نظرهای موجود در این باب نیست و فارغ از این‌که چه کسی در پروژه ساخت فیلم داستانی عهده‌دار این مساله است، می‌خواهیم به اصل مساله و اهمیت آن در پروسه‌فیلمسازی اشاره‌های مختصری داشته باشیم.

بازیگردانی یا عمل بازی گرفتن از بازیگران ـ برخلاف تصور شایعی که در این زمینه وجود دارد ـ اختصاصی با نابازیگران یا بازیگران آماتور نداشته و مقوله‌ای است جدا از فن بازیگری و اصول کلاسیک ایفای نقش در تئاتر و سینما.

بازیگردانی در فیلم داستانی به طور کامل مرتبط است با نیاز فیلم و لحن اثر و انتظاری که کارگردان از بازیگران فیلم خود دارد.

این انتظار هم خیلی وقت‌ها بازگشت دارد به سبک فیلمسازی کارگردان و شیوه‌ داستانگویی او که طبعا قرار نیست مثل دیگران باشد یا همخوان با آموزه‌های آکادمیک حرفه‌ بازیگری.

کارگردان یا بازیگردان موقع بازی گرفتن از بازیگر به دنبال دیکته کردن تخصص خودش به او نیستند، بلکه مقصودشان رسیدن به سبک اجرایی خاصی است که از یک طرف با نیاز داستان و لحن کلی فیلم مطابقت دارد و از طرف دیگر با نقش‌آفرینی‌های بازیگران دیگر فیلم.

از این مورد دوم می‌توان نتیجه گرفت ایجاد هماهنگی و یکدستی میان بازی بازیگران، یکی دیگر از کارکردهای بازیگردانی در فیلم داستانی است.

اما وظیفه‌ اصلی بازیگردان را ایجاد و امتداد حس بازیگران در تمامی صحنه‌های یک پروژه‌ تصویری دانسته‌اند و از آنجا که در کشور ما عدم توالی داستانی در مراحل تصویربرداری از ویژگی‌های اصلی فرآیند فیلمسازی به شمار می‌آید ضرورت و اهمیت عامل مهم بازیگردانی برای ما بیشتر احساس می‌شود.

نوید فرید بازیگر، بازیگردان و کارگردان تئاتر در گفت‌وگویی که با خبرگزاری هنر انجام داده در پاسخ به پرسشی مبنی بر چیستی وظیفه‌ بازیگردان، پس از اشاره به تعریف فوق، چگونگی نیل به این مقصود را با بیانی موجز و مفید بیان کرده است: «بازیگردان برای ایجاد و امتداد حس که مهم‌ترین رکن بازی بازیگران یک اثر است به فضاسازی و کشف تکنیک‌های حسی و فنی تک‌تک بازیگران می‌پردازد تا بتواند تمامی صحنه‌ها را در بالاترین سطح حسی و کیفی و در مسیر متن و خواسته‌های کارگردان مقابل دوربین فیلمبرداری ببرد.»

مساله‌ دیگر، تخصص مورد نیاز برای بازیگردانی است که در این خصوص نیز گفته‌اند بازیگردان باید ضمن آشنایی کامل با تکنیک‌های بازیگری، بیان و فرم، در قالب فعالیت خود روان‌شناس، جامعه‌شناس و مدیر قابلی باشد تا بتواند با تسلط و دانش کامل، تک‌تک شخصیت‌ها، احساسات و درونیات آنها را تحلیل و قابل و لایق دیدن نموده و بازیگران را در مسیر صحیح نقش‌آفرینی راهنمایی و هدایت کند.

نویسنده : آزاد جعفری